Ο ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΤΙΧΟΥ

Περίληψη

Από τα νεανικά του κιόλας χρόνια, ήδη από την εποχή της συνάντησής του με την ποίηση του Κάλβου και της συγγραφής της μελέτης του για τις "Ωδές", ο Παλαμάς αισθανόταν ότι ο δεκαπεντασύλλαβος, με την πιστή αναπαραγωγή της παγιωμένης μορφής του, είχε οδηγηθεί σε μια στιχουργική συμβατικότητα που είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας κρίσης. Και είναι φανερό ότι ένιωθε ότι η κρίση αυτή του εθνικού στίχου αποτελούσε μια κρίση του ελληνικού στίχου γενικότερα, ανάλογη με την "κρίση του στίχου", που διαπίστωνε την ίδια εποχή στη γαλλική ποίηση ο Μαλλαρμέ. Γι' αυτό ανέλαβε, και έφερε σε επιτυχές τέλος, την προσπάθεια -ακολουθώντας το ανάλογο παράδειγμα της ανανέωσης του αλεξανδρινού (του γαλλικού εθνικού στίχου) από τον Ουγκώ- να ανανεώσει τον δεκαπεντασύλλαβο, διασκεδάζοντας τη δομική μονοτονία του και καθιστώντας τον "πολύτροπο". Η ανανέωση αυτή αποτελεί μιαν ουσιώδη προσωδιακή αναζήτηση, η οποία θα προετοιμάσει τον δρόμο για τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν με τη νεοτερική ποίηση.