ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΔΥΝΑΜΕΩΝ 1814-1821

Περίληψη

Ο Ι. Καποδίστριας δεν προσχώρησε εκ των υστέρων, αλλά, αντίθετα, ήταν εκείνος, εν πολλοίς, ο οποίος συνέλαβε, και το 1821 κατ' εξοχήν εξέφραζε, την πολιτική αντίληψη, θέση, σχέδιο ή στρατηγική της κατάκτησης της εθνικής ανεξαρτησίας. Την ιδέα, ότι: "...Η αναγέννησις και η αληθής ανεξαρτησία ενός λαού δεν δύναται να είναι, ειμή το μόνον και ίδιον έργον του. Η εξωτερική βοήθεια δύναται να την στερεώση, ουδέποτε να την δημιουργήση. Αι ημέτεραι ιονικαί ατυχίαι καταδεικνύουν αρκετά την μεγάλην ταύτην αλήθειαν. Αν η ημετέρα ανεξαρτησία δεν προήρχετο εκ περιστάσεων αλλοτρίων και εξωτερικών, αι αλλότριαι και εξωτερικοί περιστάσεις δεν θα ήθελον μας την αρπάσει".
Έθεσε μάλιστα ευθέως στους εξεγερμένους Έλληνες την σημασία και προοπτική του Αγώνα για την διεθνοποίηση του Ελληνικού ζητήματος:
"Ας εννοηθώμεν μίαν φοράν δια πάντοτε περί του ουσιώδους τούτου πράγματος. Η Ρωσία απεδοκίμασε την επανάστασιν και η επανάστασις άρχισεν, ούτως η Ρωσία δεν ημπορούσε και δεν έπρεπε μήδε να σιωπήση μηδε να επικυρώση. Ημπορεί να ενασχολήθη εις τας συνέπειάς της, με σκοπόν, να τας κάμει να ευτυχήσουν; Δεν ημπορεί βέβαια, παρ' όταν βιασθή από κραταιάν ανάγκην· από ανάγκην ανυπόστατον. Αυτή η ανάγκη θέλει να είσθαι κραταιά και ανυπόστατος, όταν αποδειχθή, ότι δεν είναι πλέον δυνατόν να επανέλθη εις την Τουρκίαν, δια μέσου τουρκικής διοικήσεως, μια κατάστασις ευσυμβίβαστος με την διατήρησιν της ειρήνης. Αν τεθή τούτον το πρόβλημα, οι Τούρκοι δεν θέλουν πολεμηθή πλέον χάριν της επαναστάσεως· θέλουν πολεμηθή δια να παύση η αταξία, την οποίαν η πόρτα προκαλείται, ακολουθούσα κατά των χριστιανών σύστημα ολέθρων και αίματος".