ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΪΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ

Περίληψη

Το ελληνικό μυθιστόρημα του «μακριού» 19ου αιώνα συγκροτεί πλέον έναν διακριτό επιστημονικό τομέα. Ανάμεσα στις νέες κατευθύνσεις της έρευνας, σταδιακά έρχεται στην επιφάνεια το ζήτημα της σχέσης του με την αποκαλούμενη, από τους Theodor Adorno και Max Horkheimer, «πολιτισμική βιομηχανία» ή αλλιώς «μαζική» ή «λαϊκή κουλτούρα». Για την έκφρασή της στο λογοτεχνικό πεδίο έχει επινοηθεί ο όρος παραλογοτεχνία. Τον 19ο αιώνα, παραλογοτεχνικές προθέσεις αναγνωρίζονται μερικώς στο ελληνικό μυθιστόρημα που, γι’ αυτόν τον λόγο, προσδιορίζεται ως «λαϊκό» σε αντιστοιχία με την εννοιολόγηση της «λαϊκής κουλτούρας». Στον προκείμενο συλλογικό τόμο συγκεντρώνονται μελέτες διακεκριμένων ερευνητών της νεοελληνικής φιλολογίας, της λαογραφίας και της ιστορίας, οι οποίοι, παρότι εκκινούν από διαφορετικές θεωρητικές αφετηρίες, συντείνουν στην παραδοχή ότι τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα υφίσταται ελληνικό «λαϊκό» μυθιστόρημα τόσο στο ελλαδικό αστικό περιβάλλον, όσο και στον εξω-ελλαδικό χώρο της ομογένειας.