ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

Περίληψη

Εικόνες κεντρίζουν τις σκέψεις μας· συγχρόνως, αποτελούν το κέντρο του σύγχρονου πολιτισμού μας. Στατικές ή κινούμενες, αποτυπώνουν το χρονικό βάθος και την ιστορική συγκυρία, ενώ επεξεργάζονται, άλλοτε επιφανειακά και άλλοτε πιο σύνθετα, το παρελθόν και το επενδύουν με νέες εννοιολογήσεις. Σε όλο το εύρος τους, η φωτογραφία, η κινούμενη εικόνα και το διαδίκτυο (που συχνά φιλοξενεί τα δυο προηγούμενα) έχουν την ικανότητα να καταγράφουν ρητές και υπόρρητες όψεις του παραδοσιακού και σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού. Από την κοινωνική συγκρότηση, τα ήθη και τα έθιμα έως τη λαϊκή τέχνη, τον υλικό πολιτισμό και την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, η εικόνα, ως τεκμήριο και ως αναπαράσταση, έχει τη δυνατότητα να ενισχύει εκ του παραλλήλου την εθνογραφική επόπτευση του κόσμου μας. Παρόλο που σε μια τέτοια προσέγγιση ενεδρεύει μια σειρά από αναμενόμενους περιορισμούς, η γοητεία της, είτε αυτή εντάσσεται στο συνοδευτικό υλικό μιας λαογραφικής έρευνας είτε παρουσιάζεται ως μια αριστοτεχνικά κατασκευασμένη φαντασιακή εικόνα της παράδοσης, δεν μπορεί παρά να ωθεί τον ερευνητή και τον θεατή σε μια απόπειρα νέων ερμηνειών για τον κόσμο που πέρασε και χάθηκε στο σταυροδρόμι της νεωτερικότητας.